﴿ سورة الدخان - سورة ٤٤ - تعداد آیات ٥٩

﴿ سورة الدخان - سورة ٤٤ - تعداد آیات ٥٩ ﴾

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم

حم ﴿١﴾ وَالْکِتَابِ الْمُبِینِ ﴿٢﴾ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةٍ مُبَارَکَةٍ إِنَّا کُنَّا مُنْذِرِینَ ﴿٣﴾ فِیهَا یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ ﴿٤﴾ أَمْرًا مِنْ عِنْدِنَا إِنَّا کُنَّا مُرْسِلِینَ ﴿٥﴾ رَحْمَةً مِنْ رَبِّکَ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ ﴿٦﴾ رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا إِنْ کُنْتُمْ مُوقِنِینَ ﴿٧﴾ لا إِلَهَ إِلا هُوَ یُحْیِی وَیُمِیتُ رَبُّکُمْ وَرَبُّ آبَائِکُمُ الأوَّلِینَ ﴿٨﴾ بَلْ هُمْ فِی شَکٍّ یَلْعَبُونَ ﴿٩﴾ فَارْتَقِبْ یَوْمَ تَأْتِی السَّمَاءُ بِدُخَانٍ مُبِینٍ ﴿١٠﴾ یَغْشَى النَّاسَ هَذَا عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿١١﴾ رَبَّنَا اکْشِفْ عَنَّا الْعَذَابَ إِنَّا مُؤْمِنُونَ ﴿١٢﴾ أَنَّى لَهُمُ الذِّکْرَى وَقَدْ جَاءَهُمْ رَسُولٌ مُبِینٌ ﴿١٣﴾ ثُمَّ تَوَلَّوْا عَنْهُ وَقَالُوا مُعَلَّمٌ مَجْنُونٌ ﴿١٤﴾ إِنَّا کَاشِفُوا الْعَذَابِ قَلِیلا إِنَّکُمْ عَائِدُونَ ﴿١٥﴾ یَوْمَ نَبْطِشُ الْبَطْشَةَ الْکُبْرَى إِنَّا مُنْتَقِمُونَ ﴿١٦﴾ وَلَقَدْ فَتَنَّا قَبْلَهُمْ قَوْمَ فِرْعَوْنَ وَجَاءَهُمْ رَسُولٌ کَرِیمٌ ﴿١٧﴾ أَنْ أَدُّوا إِلَیَّ عِبَادَ اللَّهِ إِنِّی لَکُمْ رَسُولٌ أَمِینٌ ﴿١٨﴾ وَأَنْ لا تَعْلُوا عَلَى اللَّهِ إِنِّی آتِیکُمْ بِسُلْطَانٍ مُبِینٍ ﴿١٩﴾ وَإِنِّی عُذْتُ بِرَبِّی وَرَبِّکُمْ أَنْ تَرْجُمُونِ ﴿٢٠﴾ وَإِنْ لَمْ تُؤْمِنُوا لِی فَاعْتَزِلُونِ ﴿٢١﴾ فَدَعَا رَبَّهُ أَنَّ هَؤُلاءِ قَوْمٌ مُجْرِمُونَ ﴿٢٢﴾ فَأَسْرِ بِعِبَادِی لَیْلا إِنَّکُمْ مُتَّبَعُونَ ﴿٢٣﴾ وَاتْرُکِ الْبَحْرَ رَهْوًا إِنَّهُمْ جُنْدٌ مُغْرَقُونَ ﴿٢٤﴾ کَمْ تَرَکُوا مِنْ جَنَّاتٍ وَعُیُونٍ ﴿٢٥﴾ وَزُرُوعٍ وَمَقَامٍ کَرِیمٍ ﴿٢٦﴾ وَنَعْمَةٍ کَانُوا فِیهَا فَاکِهِینَ ﴿٢٧﴾ کَذَلِکَ وَأَوْرَثْنَاهَا قَوْمًا آخَرِینَ ﴿٢٨﴾ فَمَا بَکَتْ عَلَیْهِمُ السَّمَاءُ وَالأرْضُ وَمَا کَانُوا مُنْظَرِینَ ﴿٢٩﴾ وَلَقَدْ نَجَّیْنَا بَنِی إِسْرَائِیلَ مِنَ الْعَذَابِ الْمُهِینِ ﴿٣٠﴾ مِنْ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ کَانَ عَالِیًا مِنَ الْمُسْرِفِینَ ﴿٣١﴾ وَلَقَدِ اخْتَرْنَاهُمْ عَلَى عِلْمٍ عَلَى الْعَالَمِینَ ﴿٣٢﴾ وَآتَیْنَاهُمْ مِنَ الآیَاتِ مَا فِیهِ بَلاءٌ مُبِینٌ ﴿٣٣﴾ إِنَّ هَؤُلاءِ لَیَقُولُونَ ﴿٣٤﴾ إِنْ هِیَ إِلا مَوْتَتُنَا الأولَى وَمَا نَحْنُ بِمُنْشَرِینَ ﴿٣٥﴾ فَأْتُوا بِآبَائِنَا إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿٣٦﴾ أَهُمْ خَیْرٌ أَمْ قَوْمُ تُبَّعٍ وَالَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ أَهْلَکْنَاهُمْ إِنَّهُمْ کَانُوا مُجْرِمِینَ ﴿٣٧﴾ وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالأرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا لاعِبِینَ ﴿٣٨﴾ مَا خَلَقْنَاهُمَا إِلا بِالْحَقِّ وَلَکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لا یَعْلَمُونَ ﴿٣٩﴾ إِنَّ یَوْمَ الْفَصْلِ مِیقَاتُهُمْ أَجْمَعِینَ ﴿٤٠﴾ یَوْمَ لا یُغْنِی مَوْلًى عَنْ مَوْلًى شَیْئًا وَلا هُمْ یُنْصَرُونَ ﴿٤١﴾ إِلا مَنْ رَحِمَ اللَّهُ إِنَّهُ هُوَ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ ﴿٤٢﴾ إِنَّ شَجَرَةَ الزَّقُّومِ ﴿٤٣﴾ طَعَامُ الأثِیمِ ﴿٤٤﴾ کَالْمُهْلِ یَغْلِی فِی الْبُطُونِ ﴿٤٥﴾ کَغَلْیِ الْحَمِیمِ ﴿٤٦﴾ خُذُوهُ فَاعْتِلُوهُ إِلَى سَوَاءِ الْجَحِیمِ ﴿٤٧﴾ ثُمَّ صُبُّوا فَوْقَ رَأْسِهِ مِنْ عَذَابِ الْحَمِیمِ ﴿٤٨﴾ ذُقْ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزِیزُ الْکَرِیمُ ﴿٤٩﴾ إِنَّ هَذَا مَا کُنْتُمْ بِهِ تَمْتَرُونَ ﴿٥٠﴾ إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی مَقَامٍ أَمِینٍ ﴿٥١﴾ فِی جَنَّاتٍ وَعُیُونٍ ﴿٥٢﴾ یَلْبَسُونَ مِنْ سُنْدُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ مُتَقَابِلِینَ ﴿٥٣﴾ کَذَلِکَ وَزَوَّجْنَاهُمْ بِحُورٍ عِینٍ ﴿٥٤﴾ یَدْعُونَ فِیهَا بِکُلِّ فَاکِهَةٍ آمِنِینَ ﴿٥٥﴾ لا یَذُوقُونَ فِیهَا الْمَوْتَ إِلا الْمَوْتَةَ الأولَى وَوَقَاهُمْ عَذَابَ الْجَحِیمِ ﴿٥٦﴾ فَضْلا مِنْ رَبِّکَ ذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ ﴿٥٧﴾ فَإِنَّمَا یَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِکَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ ﴿٥٨﴾ فَارْتَقِبْ إِنَّهُمْ مُرْتَقِبُونَ ﴿٥٩﴾  

رزق و روزی ام بسته شده!

امروز از خیلی ها می شنویم که می گویند: وضع اقتصادیم خراب شده، انگار اصلاً رزق و روزی ام بسته شده است.
در این مقاله بر آن شدیم که این موضوع رزق و روزی را بررسی داشته و ابوابی که بر بسته شدن و باز شده این عنصر مهم زندگی مردم را از زبان ایات و روایات بررسی داشته باشیم.
در یکی از آموزه های دینی از رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) است که می فرمایند: «و لَو اَنّ جمیع الخلائق اجتمعوا علی اَن یَصرِفُوا عَنکَ شیئاً، قَد قُدِّرَلک لَم یستطیعوا...» (بحارالأنوار، ج74، ص137) اگر تمام مخلوقات عالم جمع شوند و بخواهند روزی مقدر کسی را از او بگیرند، نخواهند توانست.

رزق و روزی انواع دارد

دو گونه رزق و روزی داریم: رزقی که به سراغش می ‏رویم و رزقی که به سراغمان می ‏آید.
امام علی (علیه السلام) فرمود: "اِن الرزق رزقان رزق تطلبه و رزق یطلبک فان انت لم تأته اتاک".( نهج ‏البلاغه، نامه 31)
رزق طالب (که به سراغ ما می ‏آید) همواره ما را تعقیب می ‏کند. حتی اگر از آن فرار کنیم، ما را رها نمی‏ سازد، همان طور که رهایی از چنگال مرگ ممکن نیست. (مکارم ‏الاخلاق 2/377)
این گونه رزق ریشه در قضای الهی دارد و هیچ گونه تغییر و تحولی در آن صورت نمی‏ گیرد.
در این زمینه مرحوم علامه طباطبایی می‏ فرماید: روزی و روزی‏ خوار متلازم هم اند و معنی ندارد که روزی ‏خوار در مسیر زندگی طالب بقا باشد اما رزقی برایش نباشد؛ همین طور ممکن نیست رزقی باشد و روزی ‏خواری نباشد، یا رزق از روزی ‏خوار افزون باشد و لذا رزق جزء قضای الهی است. (المیزان، ج 18، جزء 27، ص 377، عربی)
اما قسم دیگر روزی (رزق مطلوب) رزقی است که برای طالب آن مقدّر شده است. اگر آن را طلب کنیم و شرایط و علل لازم وصول به آن را مراعات نمائیم چنین رزقی را به دست می‏ آوریم.

تلاش ما در جهت رسیدن به این‏ گونه روزی، جزء علت است و اگر در کنار کوشش، دیگر علل فراهم شود دستیابی به آن حتمی است.
از این دو قسم روزی که توسط خدا برای بندگان معین گشته، قسمی از آن بدون قید و شرط و به عبارتی رزق طالب اما قسمی مشروط است و مطلوب.

روزی بی ‏قید و شرط در هر حال انسان را طلب می‏ نماید و تا پیمانه قابلیت انسان از این‏گونه رزق پر نگردد، مرگ انسان فرا نمی ‏رسد. حضرت رسول اکرم (صلی الله و علیه وآله) فرمود: اما روزی مطلوب و مشروط ، و ضرورتش مشروط به انجام اموری است که بدون ترتیب و انجام شرایط محقق نمی‏گردد. (الکافی، 2/74/2)
روزی طالب و محتوم مانند روزی وجود و هستی، عمر، امکانات، محیط، خانواده، استعداد و... است.

از روزی طالب "توان لازم و دقت و هوشیاری برای تلاش و انجام کار پدید می ‏آید و در سایه این امور دَرِ روزی مطلوب و مشروط گشوده می ‏گردد.

روزی و روزی‏ خوار متلازم هم اند و معنی ندارد که روزی ‏خوار در مسیر زندگی طالب بقا باشد اما رزقی برایش نباشد؛ همین طور ممکن نیست رزقی باشد و روزی ‏خواری نباشد، یا رزق از روزی ‏خوار افزون باشد و لذا رزق جزء قضای الهی است

در مورد روزی مطلوب هر کس به شکلی باید دست نیاز و در عین حال جدیت و تلاش را به سوی خدا بلند کند، حتی طفل شیر خوار که تلاشش ناله و فریاد اوست، در پس این‏ گونه افعال به روزی مطلوبش (شیر مادر) دست پیدا می ‏کند. اما چون در بستر رشد بالید و به مقطعی بالاتر رسید تلاش و جدّیت او شکلی دیگر پیدا می ‏کند و به صورت اندیشه و حرکت اعضا و جوارح نمود می ‏یابد و کمیّت و کیفیت روزی نیز تغییر می ‏کند.

تاثیر گناه در فقیر شدن را جدی بگیرید

مهمترین چیزی که انسان را زمین گیر فقر می کند آلوده شدن به گناه و معصیت است. قرآن وعده داد که اگر مردم اهل تقوا و دوری از گناه باشند خداوند خیر و برکت آسمان و زمین را به سوی آنها سرازیر می کند؛ وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُواْ وَاتَّقَواْ لَفَتَحْنَا عَلَیْهِم بَرَکَاتٍ مِّنَ السَّمَاء وَالأَرْضِ (96، اعراف)

تأثیر گناه در فقیر کردن انسان چنان جدی است که امیر المومنین علی علیه السلام به ما آموخت تا در دعا اینگونه بخوانیم:
اللَّهُمَّ وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِکُلِّ ذَنْبٍ یدْعُو إِلَى الْکُفْرِ وَ یطِیلُ الْفِکْرَ وَ یورِثُ الْفَقْرَ وَ یجْلِبُ الْعُسْرَ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْهُ لِی یا خَیرَ الْغَافِرِین
خداوندا از تو طلب آمرزش می کنم نسبت به هر گناهی که مرا به کفر می کشاند و توان فکر کردن را از من می گیرد و باعث فقر من شده و زندگی مرا به سختی می اندازد. (بحارالانوار، ج 84، ص 334)

عادت بر دروغگویی

امیر المومنین علی علیه السلام فرمود: اعْتِیادُ الْکَذِبِ یورِثُ الْفَقْر: عادت بر دروغگویی فقرآور است. (وسائل‏ الشیعة، ج 15، ص 347)

حسن نیت داشته باش

حسن نیت و طهارت، از اموری است که روزی مطلوب را افزایش می‏ دهد. (البحار، 103/21/18)
امام علی (علیه السلام) فرمود: "من حَسُنَت نیّته زیدَ فی رزقه".

کار و تلاش

یکی از عوامل کمی و زیادی روزی، تلاش انسان می باشد. اگر تلاش و کوشش انسانی صورت نپذیرد، به روزی دست نمی‌یابد. اگر تلاش و کوشش بیشتری کند، به سرمایه بیشتری دسترسی پیدا خواهد کرد.
اما این قانون کلیت ندارد .

گاهی حتی اگر تلاش و کوشش بسیار باشد، اما سرمایه بیشتر فراهم نمی شود؛ زیرا همان گونه که بیان شد، تلاش یکی از عوامل است و علت های دیگر نیز باید فراهم شود. چه بسا سرمایه زیاد به مصلحت انسان نباشد و باعث نابودی ایمان او گردد.

خداوند به خاطر محبتی که به بنده و سعادت او دارد، برای او سرمایة بسیار قرار نمی دهد. علت های بسیار دیگری باید فراهم باشد که از همه آنها آگاهی نداریم.

استغفار را فراموش نکن

عن النبی صلّی الله علیه و آله: أَکْثِرُوا الِاسْتِغْفَارَ فَإِنَّهُ یَجْلِبُ الرِّزْق
زیاد استغفار کنید که استغفار سبب جلب روزی است. (تحف العقول، ص۱۰۶)
در توصیه ای که از آیت الله بهجت داریم ایشان می فرمودند:
اگر می خواهید در کارتان گره نیفتد و موفق شوید تا می توانید استغفار کنید "اگر اثر نکرد جوابگویش من هستم".

دعایی معتبر برای بهبود رزق و روزی

اگر بنا باشد تا آیه ای از قرآن کریم را به عنوان مجرب ترین آیه جهت وسعت رزق و روزی و گشایش کسب و کار و خیر و برکت بدانیم، بدون شک آن آیه؛ آیات 2و3 سوره طلاق است که به و من یتق الله مشهور می باشد.

در توصیه ای که از آیت الله بهجت داریم ایشان می فرمودند: اگر می خواهید در کارتان گره نیفتد و موفق شوید تا می توانید استغفار کنید "اگر اثر نکرد جوابگویش من هستم"

در خصوص خواص این آیات، بزرگان فرموده اند که تأثیر آن در گشایش روزی و برکت در رزق مجرب و تضمینی است اما باید با اخلاص و مداومت خوانده شود.
پیامبر اکرم (صلی الله و علیه وآله) فرمود: من آیه اى را در قرآن مى شناسم که اگر تمام انسانها دست به دامن آن شوند براى حل مشکلات آنها کافى است و آن آیات سوّم و چهارم سوره طلاق است : «وَمَن یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا **  وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ وَمَن یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرًا»

خاصیت آیه «من یتق الله...» {در برکت در مال و وسعت رزق و روزی}

هر کس تقوای الهی پیشه کند و از گناه دوری کند، خداوند راه نجاتی برای او فراهم می کند و او را از جایی که گمان ندارد روزی می دهد و هر کس بر خدا توکل نماید، خدا او را کفایت می کند و خداوند فرمان خود را به انجام می رساند و خدا برای هر چیزی اندازه ای داده است.
حضرت صادق علیه السلام فرمود: وقتی آیه فوق نازل شد، عده ای درها را به روی خود بسته و رو به عبادت آوردند و گفتند : خداوند روزی ما را عهده دار شد.
این خبر به گوش پیغمبر رسید. کسی را نزد آنها فرستاد که چرا چنین کرده اید؟ هر کس چنین کاری کند دعای او مستجاب نمی شود. بر شما باد بر کار و تلاش همراه با تقوا.
در حدیثى مى‏ خوانیم که یکى از یاران امام صادق علیه السلام عمر بن مسلم مدتى خدمتش نیامد، حضرت جویاى حال او شد، عرض کردند: او تجارت را ترک گفته، و رو به عبادت آورده، فرمود: واى بر او!
اما علم ان تارک الطلب لا یستجاب له‏: آیا نمى ‏داند کسى که تلاش و طلب روزى را ترک گوید دعایش مستجاب نمى‏شود.

گناهان را چگونه محو کنیم؟

همان گونه که اعمال صالح و نیکوی انسان به واسطه برخی گناهان حبط و تباه می شود، بعضی از اعمال نیک نیز سبب تکفیر و از بین رفتن گناهان می گردد.

در قرآن و روایات راه ها و مصادیق فراوانی که موجب از بین رفتن گناه و آثار و عوارض آن، بلکه تبدیل سیئات به حسنات شده است، بیان شده است.

از مجموع آنها این مطلب به دست می آید که ایمان و عمل صالح و توبه و ترک گناهان کبیره، مطمئن ترین راه از بین بردن گناهان گذشته و جلب محبّت الهی است.

---

خواندن نمازهای مستحبی و نافله مخصوصاً نماز شب

خداوند در قرآن می فرماید: "وَأَقِمِ الصَّلاَةَ طَرَفَیِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِّنَ اللَّیْلِ إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّـیِّئَاتِ"‏؛ [هود، 114] در آغاز و انجام روز و پاسى از شب نماز را بپا دار، که نیکی ها، بدی ها را از میان مى‏برد‏.

امام صادق(علیه السلام) در ذیل تفسیر آیه 114 هود می فرماید: صلوة المومن باللیل تذهب بما عمل من ذنب النهار؛ نماز شب مومن، گناهان روز او را محو و نابود می سازد.

ایمان و عمل صالح

قرآن کریم می فرماید: إِن تَجْتَنِبُواْ کَبَآئِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ؛ اگر از گناهان بزرگى که از آن [ها] نهى شده‏اید دورى گزینید، بدی هاى شما را از شما مى زداییم. [نساء، 31]
پس باید کوشید از طریق ازدیاد معرفت و شناخت خدا و آگاهی از نعمت های مادی و معنوی او و انجام عمل صالح، ایمان را تقویت نمود.
 

توبه

توبه و انابه و بازگشت از گناهان سبب محو و از بین رفتن همه گناهان کبیره و صغیره می گردد.
آیات 68 و 69 سوره فرقان به مرتکبین برخی گناهان کبیره وعده عذاب مضاعف و خلود در جهنم داده، سپس فرموده است: مگر کسی که توبه کند و ایمان بیاورد و عمل صالح انجام دهد که در این صورت خداوند (نه تنها) گناهان او را می بخشد (بلکه) سیئات و بدی های اعمال آنها را به حسنات تبدیل می کند.

امام صادق(علیه السلام) در ذیل تفسیر آیه 114 هود می فرماید: صلوة المومن باللیل تذهب بما عمل من ذنب النهار؛ نماز شب مومن، گناهان روز او را محو و نابود می سازد

استغفار

یکی از اموری که سبب می شود گناهان محو شود، استغفار از گناه است که در روایات متعدّد به آن اشاره شده است.

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند: انسان وقتی مرتکب گناهی می شود از صبح گاهان تا هنگام شب به او مهلت می دهند، پس اگر استغفار کرد، عمل او نادیده گرفته می شود. [کلینی ،محمد بن یعقوب، کافی، ج 2، ص 437، ح 1]
در روایت دیگری می فرمایند: هفت ساعت به او مهلت می دهند، اگر از گناه توبه کرد چیزی برای او نمی نویسند و اگر هفت ساعت گذشت و از گناه پشیمان نشد برایش می نویسند، و در ادامه می فرمایند: شخص مومن گاهی بعد از بیست سال گناهش به یادش می آید، ولی کافر همان لحظه بعد از انجام گناه فراموش می کند [همان، ح 3] و در روایت دیگری از معصوم(علیهم السلام) نقل شده که حضرت فرمود: برای هر دردی دارویی و داروی گناهان استغفار است. [همان، ص 439، ح 8]

ترک گناهان بزرگ

ترک گناهان بزرگ، سبب از بین رفتن آثار گناهان کوچک شود: إِن تَجْتَنِبُواْ کَبَآئِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَنُدْخِلْکُم مُّدْخَلاً کَرِیمًا؛ اگر از گناهان بزرگى که از آن [ها] نهى شده‏اید دورى گزینید، بدی هاى شما را از شما مى زداییم، و شما را در جایگاهى ارجمند در مى ‏آوریم. [31، نساء]
 

هر کار خوب و شایسته

هر کار خوب و شایسته و هر فعلی که مصداق حسنه باشد، عاملی برای از بین رفتن سیئات و بدی ها می باشد: انّ الحسنات یذهبن السیئات ذلک ذکری للذاکریم؛ حسنات، سیئات و گناهان (و آثار آن) را برطرف می سازند. این مطلب تذکر و یادآوری است برای آن هایی که تذکر پذیرند.
حسنات، مطلق است و شامل همه عبادات و هر کار ارزشمندی که شرع آن را تأیید و تعیین کرده و به قصد تقرّب به خدا نجام گیرد، می شود.
امیرالمومنین(علیه السلام) می فرماید: انّ اللَّه یکفّر بکل حسنةٍ سیئةً؛ با انجام دادن هر حسنه، خداوند، یک گناه و سیئه را می پوشاند و محو می سازد. [شیخ عبد على بن جمعه، نورالثقلین، ج 2، ص 402]

طهارت و حضور قلب

پیوسته با طهارت (وضو و غسل و...) بودن و اقامه نمازهای پنجگانه با حضور قلب. سلمان فارسی می گوید: روزی با پیامبر اکرم(صلی الله و علیه و آله) زیر درختی نشسته بودیم. حضرت شاخه های خشک آن درخت را تکان داد، تمام برگ های آن فرو ریخت. سپس رو به من کرد و فرمود: سوال نکردی چرا این کار را کردم. گفتم: شما بفرمایید، منظورتان چه بوده است.

کسی که توبه کند و ایمان بیاورد و عمل صالح انجام دهد که در این صورت خداوند (نه تنها) گناهان او را می بخشد (بلکه) سیئات و بدی های اعمال آنها را به حسنات تبدیل می کند

فرمود: هنگامی که مسلمان وضو بگیرد (و مواظب باشد) خوب وضو بگیرد، سپس نمازهای پنجگانه را به جا آورد، گناهان او فرو می ریزد، همان گونه که برگ های این شاخه فرو ریخت. سپس آیه انّ الحسنات یذهبن السیئات را تلاوت کرد.
اساساً آیه مذکور به عنوان تعلیل و بیان سرّ و حکمت وجوب اقامه نماز در سوره هود بعد از امر به اقامه نماز بیان شده است، یعنی نماز به عنوان یکی از مصادیق بارز حسنات، آثار معصیت و تیرگی هایی را که در دل وجود دارد، از بین می برد.
 

تحمل بیماری

تحمل بیماری، گناهان را نابود می کند. پیامبر اکرم(صلی الله و علیه و آله) فرمود: السقم یمحو الذنوب. [محمدی ری شهری- میزان الحکمة- ج4]
 

مصایب

ناراحتی ها، مصایب، مشکلات و همّ و غم ها: پیامبر اکرم(صلی الله و علیه و آله) فرمود: ساعات المهموم، ساعات الکفّارات. [همان]

معماهای واژه‌ها، الفاظ‌، کلمات و ...همراه با جواب کامل

معماهای واژه‌ها، الفاظ‌، کلمات و ...
1. لفظ «رحیم» که از اسماء الحسنی برای خداوند است چند بار در قرآن آمده است؟
2. واژه «صلوة» (نماز ـ دعا) چند بار در قرآن ذکر شده است؟
3. کلمة «آخرت» چند بار در قرآن آمده است؟
4. کلمه «دنیا» چند مرتبه در قرآن مجید ذکر شده است؟
5. واژه «یوم» (روز) چند بار در قرآن بیان شده است؟
6. واژه «شهر» (ماه) چند مرتبه در قرآن آمده است؟
7. لفظ «رحمان» چند بار در قرآن ذکر شده است؟
8. کدام کلمه است که در تمام سوره‌ها بیان شده است؟
9. کلمه «سوره» در قرآن چند بار بکار رفته است؟
10. کلمة «قلم» چند بار در قرآن آمده است؟
11. واژه «آیات» چند بار در قرآن ذکر شده است؟
12. کلمه «عنکبوت» چند بار در قرآن آمده است؟
13. واژه «الناس» (مردم) چند مرتبه در قرآن بیان شده است؟
14. کلمه «ولیتلطف» در کجای قرآن قرار گرفته است؟
15. چه تعداد از اسماء الحسنی در قرآن آمده است؟
16. کلمه «تلاوت» (خواندن ـ پیروی کردن) چند بار در قرآن آمده است؟‌
17. لفظ جلاله «الله» چند بار در قرآن بیان شده‌ است؟
18. کلمه «امام» در قرآن چند بار آمده است؟
19. کلمه‌های «حیات و موت» هرکدام چندبار در قرآن بیان شده‌اند؟

پاسخ‎ها:
1. لفظ رحیم «227» بار در قرآن ذکر شده است.
2. واژه صلواة با مشتقاتش «98» بار در قرآن آمده است.
3. کلمه آخرت با مشتقاتش «250» بار در قرآن آمده است.
4. کلمه دنیا با مشتقاتش «133» بار در قرآن آمده است.
5. واژه یوم با مشتقاتش «475» بار در قرآن بیان شده است.
6. واژه شهر با مشتقاتش «21» بار آمده است.
7. لفظ رحمان با مشتقاتش «153» بار در قرآن آمده است.
8. کلمه «الله» در تمام سوره‌ها بیان شده است.
9. کلمه سوره «10» بار در کل قرآن بکار رفته است.
10. کلمه قلم «4» بار در قرآن آمده است.
11. کلمه آیات «188» مرتبه در قرآن آمده است.
12. کلمه عنکبوت فقط «2» بار در قرآن آمده است.
13. واژه الناس با مشتقاتش «328» مرتبه در قرآن بیان شده است.
14. این کلمه در وسط قرآن جای گرفته است.
15. بنا به نقل تفسیر المیزان «127» عدد از اسماء الحسنی در قرآن کریم بیان شده است.
16. کلمه تلاوت با مشتقاتش «63» بار در قرآن بکار رفته است.
17. لفظ جلاله الله «2816» مرتبه در قرآن آمده است.
18. کلمه (امام) در قرآن «5» بار آمده است.
19. کلمه‌های حیات «184» بار و کلمه موت «165» بار در قرآن کریم بیان شده است.

معماهای متفرقه مربوط به قرآن همراه با جواب کامل

معماهای متفرقه مربوط به قرآن
1. قرآن کریم طی مدت چند سال بر پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و اله و سلّم ـ نازل شده است؟
2. نخستین کسی که قرآن را اعراب گذاری کرد چه کسی بود؟
3. چاپ قرآن برای نخستین بار در ایران در چه سالی انجام شد؟
4. «زینت قرآن» چیست؟
5. اولین گردآورندة قرآن چه کسی بود؟
6. کدام کتاب به «اخ القرآن» (برادر قرآن) معروف است؟
7. کدامیک از امامان معصوم ـ علیهم السلام ـ بود که خوش صداترین مردمان در قرائت قرآن بود؟
8. اولین کتاب تفسیر قرآن تألیف چه‌کسی بود؟
9. نخستین شخصی که علم تجوید قرآن را به رشتة تحریر درآورد که بود؟
10. «بهار قرآن» چیست؟
11. کدام کتاب به « اخت القرآن» (خواهر قرآن) معروف است؟
12. نخستین مفسر قرآن چه‌کسی بود؟
13. اولین کسی که قرآن را نقطه گذاری کرد که بود؟
14. آن چیست که سرمایه دین است؟
15. چند تن از شاعران ایرانی در کودکی حافظ کل قرآن بوده‌اند؟
16. اولین شخصی که در مکه به صورت علنی قرآن خواند که بود؟
17. آن چیست که بهترین ذکرهاست؟
18. خداوند متعال توصیه فرموده‌اند قرآن را بیشتر به چه سبک و صورت بخوانید؟
19. نخستین کسی که در زمان حضرت محمد ـ صلی الله علیه و اله و سلّم ـ یکی از سوره‌های قرآن را به زبان فارسی ترجمه کرد که بود؟
20. نام چند «کتاب مقدس» در قرآن آمده است؟
21. اولین کسی که در صدر اسلام قرآن نویسی کرد که بود؟
22. کدام عبادت است که انجام و ترک آن حرام است؟
23. اولین شخصی که در «قرائت قرآن کریم» کتاب نوشت که بود؟
24. به چه کسانی «قراءسبعه» می‌گویند؟
25. کدام زن بود که حافظ قرآن بود و مدت بیست سال تمام جز آیات قرآن حرف دیگری بر زبانش جاری نشد و با مردم نیز به وسیله آیات قرآن سخن گفت؟
26. «وقف غفران» چیست و چند مورد می‌باشد؟
27. نخستین شخصی که خط نسخ را ابتکار کرد، و قرآن کریم با این خط نوشته شد که بود و این امر در چه زمانی صورت گرفت؟
28. نخستین قاری مصری که نشان درجه اول فنون و علوم قرآنی را کسب کرد چه کسی بود
29. کدام یک از قاریان ایران برای اولین بار در مسابقات بین المللی قرائت قرآن به مقام نخست رسید؟
30. قرائت قرآن کریم چند مرحله دارد، آنها را نام ببرید؟
31. اولین شخصی که قرائت های مختلف را در هفت قرائت مختلف منحصر ساخت که بود؟
32. قرآن کریم برای اولین بار در چه زمانی و در کجا به چاپ رسید؟
33. اولین کسی که قرآن را به زبان فرانسوی ترجمه کرد که بود؟
34. کدام کشور اسلامی برای نخستین بار اقدام به چاپ قرآن کرد؟
35. اولین کسی که قرآن را به زبان آلمانی ترجمه کرد که بود؟
36. ترجمه کامل قرآن به زبان انگلیسی برای اولین بار توسط چه کسی صورت گرفت؟
37. اولین قاری قرآن کریم که قرآن را به صورت ترتیل خوانده چه نام دارد؟
38. اولین کسی که قرآن را به زبان اسپانیایی ترجمه کرد که بود؟
39. اشخاصی که به گرد آوری قرآن کریم در زمان رسول گرامی اسلام (ص) اقدام کردند چه نام دارند؟
40. ‌«ابوالاسود دوئلی» شاگرد کدام امام (ع) بوده است؟
41. «علائم وقف در قرآن» توسط چه کسی وضع شده است؟
42. کتاب «تفسیر المیزان» تألیف چه کسی است؟
43. کتاب «تفسیر نور الثقلین» تألیف چه کسی است؟
44. «دعای پیش از خواندن قرآن» از کدام یک از معصومین نقل شده است؟
45. «تفسیر مجمع البیان» توسط چه کسی تفسیر و تألیف شده است؟
46. «دعای ختم قرآن» از کدام یک از معصومین نقل شده است؟
47. اولین شخصی که در «آیات الاحکام» کتاب نوشت که بود؟

پاسخ‎ها:
1. قرآن طی مدت «23 سال» بر پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و اله ـ نازل شده است.
2. «ابوالأسود دوئلی» اولین کسی بود که قرآن را اعراب گذاری کرد.
3. قرآن کریم برای نخستین بار در ایران در سال «1246 هجری قمری» در دورة قاجاریه با چاپ حروفی منتشر شد.
4. زینت قرآن «صوت زیباست».
5. اولین گردآورنده قرآن «حضرت علی ـ علیه السلام ـ »‌ است.
6. «نهج البلاغه» به برادر قرآن(اخ القران) معروف است.
7. «امام سجاد ـ علیه السلام ـ » خوش صداترین مردمان در قرآئت قرآن بود.
8. اولین کتاب تفسیر قرآن تألیف «سعید بن جبیر» است.
9. نخستین شخصی که علم تجوید را به رشته تحریر در آورد «ابو عبید قاسم بن سلام» بود.
10. «ماه مبارک رمضان» بهار قرآن است.
11. «صحیفه سجادیه» به خواهر قرآن(اخت القران) معروف است.
12. نخستین مفسر قرآن «حضرت علی ـ علیه السلام ـ بود.
13. نخستین شخصی که قرآن را نقطه گذاری کرد «ابوالاسود دوئلی» بود.
14. قرآن کریم «سرمایه دین» است.
15. سه تن ازشاعران ایرانی که در کودکی و نوجوانی حافظ قرآن بوده‌اند عبارتند از: 1. رودکی، 2. حافظ، 3. ناصر خسرو».
16. «عبدالله بن مسعود» اولین شخصی بودکه در مکه به صورت علنی قرآن خواند.
17. قرآن مجید بهترین ذکرها است.
18. حضرت حق توصیه فرموده‌اند که قرآن را به صورت «ترتیل» بخوانید.
19. کتاب‌هایی که در ماه مبارک رمضان نازل شده‌اند عبارتند از: «انجیل، تورات، زبور، صحف و قرآن کریم».
20. «سلمان فارسی» اولین شخصی بود که سوره حمد را به زبان فارسی ترجمه کرد.
21. کتاب‌های مقدسی که نامشان در قرآن آمده است عبارتند از: «قرآن، انجیل، تورات، زبور، صحف ابراهیم و صحف موسی».
22. نماز انسان مست که در «آیه 43سوره نساء» انسان مست را از نماز خواندن نهی می‌کند(همانگونه که نماز برآنشخص مکلف واجب است،درآنحال خواندن نماز بر او جایز نیست).
23. «ابان بن تغلب» که یکی از شاگردان امام سجاد ـ علیه السلام ـ بود اولین شخصی بود که در قرائت قرآن کریم کتاب نوشت.
24. به هفت نفر از معروف‌ترین راویان قرآن کریم قراء سبعه می‌گویند که عبارتند از: 1. عاصم بن ابی نجود کوفی 2. ابن کثیر مکّی 3. ابوعمرو بفثری 4. نافع مدنی 5. حمزه کوفی 6. کسائی کوفی 7. ابن عامر.
ذکر این مطلب نیز خالی از لطف نیست که در ایران قرآن‌ها به نقل از «حفص» از «عاصم بن ابی نجود کوفی» نوشته می‌شود.
25. این خانم «خادمه حضرت زهرا ـ سلام الله علیها ـ » (فضه عالمه) بود.
26. (وقف غفران) در قرآن کریم «15 مورد» می‌باشند و علت نیز این است که رسول اکرم ـ صلی الله علیه و اله و سلّم ـ هنگام تلاوت در بعضی آیات وقف نموده و برای مغفرت بندگان خدا دعا می‌کردند لذا از این رو آن وقف‌ها را وقف غفران نامیده‌اند.
27. «ابوعلی محمد بن علی بن حسین مُقْلة اثنا عشری» در سال 310 قمری خط نسخ را ابتکار کرد و به سبب آسانی و زیبایی که داشت بلافاصله جایگزین خط کوفی شد.
28. «استاد محمود خلیل الحُصری» اولین قاری مصری بود که این نشان را دریافت کرد.
29. اولین قاری ایرانی که در مسابقات بین المللی قرائت قرآن مقام اول را از آن خود کرد آقای «عباس سلیمی» بوده در سال 1358 در کشور مالزی به این مقام رسید.
30. قرائت قرآن چهار مرحله دارد: 1. ترتیل، 2. تحقیق، 3. تحدیر، 4. تدویر.
31. «ابوبکر بن احمد بن موسی» بود که در قرن سوم هجری به این کار اقدام نمود.
32. قرآن کریم برای اولین بار در سال 1694 میلادی برابر با 1105 قمری به اهتمام «ابراهام انکلمان» با مقدمه‌ای به زبان لاتین در هامبورگ منتشر شد.
33. «آندره دوریه» بود که در سال 1347 میلادی اقدام به این کار کرد.
34. اولین کشور اسلامی که اقدام به چاپ قرآن کرد «ایران» بود.
35. «سولومون شوایگر».
36. «الکساندر روس اسکاتلندی».
37. «استاد محمود خلیل الحُصری» اولین شخصی است که قرآن را به صورت ترتیل خواند.
38. «ابراهام طلیطله‌ای».
39. اشخاصی که به گردآوری قرآن در زمان پیامبر ـ صلی الله علیه و اله و سلّم ـ اقدام کردند عبارتند از: علی ابن ابیطالب ـ علیه السلام ـ ، معاذ بن جبل، زید بن ثابت، اُبَیّ بن کعب و ابو زید ثابتبن زید بن نعمان.
40. ابو الاسود دوئلی شاگرد حضرت علی ـ علیه السلام ـ » بوده است.
41. علائم وقف توسط «شیخ عبدالله سجاوندی» که یکی از قرّاء اهل سنت می‌باشد وضع شده است.
42. کتاب «تفسیر المیزان» تألیف علامة بزرگوار طباطبائی است.
43. کتاب «تفسیر النور الثقلین» توسط «شیخ عبدالعلی بن جمعه» تألیف و تفسیر شده است.
44. حضرت محمد ـ صلی الله علیه و اله و سلّم ـ .
45. این کتاب توسط «فضل بن حسن طبرسی» تفسیر و تألیف شده است.
46. «دعای ختم قرآن» از امام صادق ـ علیه السلام ـ » نقل شده است.
47.
محمد بن سائب کلبی اولین شخصی بود که کتاب «آیات الاحکام» نوشت.